Naturalne żelazo to jeden ze składników, który powinien pojawiać się w codziennej diecie każdego człowieka. Jego rola w ludzkim organizmie jest bardzo istotna – reguluje wiele procesów biologicznych, a jego niedobór może mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia. Dlaczego warto postawić na produkty bogate w żelazo? Jakie rozpoznać niski poziom żelaza? O czym jeszcze warto pamiętać? Sprawdź!
- Prawidłowe wchłanianie żelaza – dlaczego odgrywa kluczową rolę?
- Skutki i objawy niedoboru żelaza
- Naturalne żelazo – w jakich produktach go szukać?
Prawidłowe wchłanianie żelaza – dlaczego odgrywa kluczową rolę?
Żelazo to jeden z pierwiastków śladowych, które jest niezbędny do prawidłowego przebiegu wielu procesów na poziomie biologicznym, a więc do życia. Warto pamiętać o tym, że jest ono podstawowym składnikiem hemoglobiny, która odgrywa bardzo istotną rolę w transportowaniu tlenu do komórek i dostarczaniu go przez erytrocyty (krwinki czerwone). Ponadto nie bez znaczenia pozostaje również to, że żelazo występuje również mioglobinie, czyli barwniku mięśni, jak również enzymach tkankowych. Oprócz tego jest obecne w ferrytynie – białku, którego zadaniem jest magazynowanie żelaza.
Żelazo w naszym organizmie występuje w dwóch stopniach utlenienia – +2 i +3. W praktyce oznacza to, że wykazuje zdolności zarówno do oddawania, jak i przyjmowania elektronów. Po wchłonięciu przez organizm, pierwiastek ten jest transportowany do komórek szpiku kostnego przez transferynę – wszystko po to, aby proces produkcji hemoglobiny mógł przebiegać bez zarzutu. Pozostałe jego ilości są transportowane do innych narządów, w tym m.in. wątroby czy też śledziony. To właśnie tam jest magazynowane żelazo w postaci ferrytyny.
Żelazo ponadto bierze udział w wielu innych procesach zachodzących w ludzkim organizmie, w tym m.in. syntezie DNA i jego regeneracji, oddychaniu komórkowym w mitochondriach czy też przyczynia się do wzrostu komórek. Nie bez znaczenia pozostaje również dla metabolizmu cholesterolu czy też syntezie neuroprzekaźników.
Rola żelaza w organizmie to także kompleksowe wsparcie układu odpornościowego. Z uwagi na to, że reguluje funkcjonowanie krwinek białych, jego prawidłowy poziom pozwala skuteczniej zwalczać infekcję. Niedobór żelaza wiąże się zatem z osłabieniem odporności. Naturalne żelazo uczestniczy również w produkcji enzymów i hormonów.
Skutki i objawy niedoboru żelaza
Odpowiednie przyswajanie żelaza, jak również dostarczanie go organizmowi z wartościowych źródeł jest niezwykle ważne dla zdrowia. Jego niedobór obserwowany jest u wielu milionów ludzi na świecie – zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Najbardziej narażone są na niego jednak kobiety w ciąży, a także osoby starsze. Podczas stosowania diety wegańskiej czy też wegetariańskiej również wzrasta ryzyko niedoboru tego pierwiastka.
Jakie mogą być jego konsekwencje? Wśród najczęściej występujących można wymienić m.in. anemię, zwaną również niedokrwistością. To zaburzenie objawia się poprzez niski poziom hemoglobiny, a co za tym idzie, można wtedy odczuwać m.in. zmęczenie, zawroty głowy czy też uczucie zimna.
Niski poziom żelaza to również bardzo prosty przepis na problemy z koncentracją. Jego niedobór negatywnie wpływa na funkcje poznawcze, co utrudnia zachowanie zdolności skupienia się.
Nie bez znaczenia jest również osłabienie odporności organizmu. Zbyt niski poziom tego pierwiastka sprawia, że jesteśmy bardziej podatni na rozwój infekcji. Co więcej – występuje wówczas większe ryzyko ich ciężkiego przebiegu.
Warto dbać o prawidłowy poziom żelaza również z myślą o prawidłowym funkcjonowaniu mięśni. Jest ono kluczowe dla zachowania prawidłowej siły mięśniowej, jak również wytrzymałości.
Jak rozpoznać niedobór żelaza? Może ono przejawiać się na wiele sposobów, co najczęściej ma związek z tym, jak duże ono jest. Bardzo istotne są również indywidualne predyspozycje i ogólny stan zdrowia. Co ważne, warto na bieżąco obserwować reakcje swojego organizmu, gdyż niedobór żelaza często rozwija się stopniowo, a objawy można zrzucić na karb np. chwilowej niedyspozycji czy przeciążenia organizmu.
Wśród najczęściej występujących objawów niedoboru żelaza można wskazać zmęczenie i osłabienie. Osobom zmagającym się z nim towarzyszy uczucie chronicznego zmęczenia, a nawet wyczerpania, nawet jeśli zdecydowały się na długi wypoczynek. Charakterystyczne uczucie niskiej energii jest związane z braku odpowiedniej ilości tlenu dostarczanej do komórek, co prowadzi do upośledzenia ich prawidłowej pracy. Warto więc jeść produkty bogate w żelazo lub stosować suplementy, dzięki którym może dojść do zmniejszenia uczucia zmęczenia.
Charakterystycznym objawem niedoboru żelaza jest również bladość skóry. Jako pierwiastek przyczynia się do prawidłowej produkcji czerwonych krwinek, a gdy proces ten zostanie zaburzony, jej poziom we krwi spada. Bladość jest widoczna najczęściej na twarzy, jak również na paznokciach.
Sygnałem alarmującym powinny być również bóle i zawroty głowy. Może być ono wynikiem obniżonego poziomu tlenu we krwi, który negatywnie wpływa na funkcjonowanie mózgu. Może pojawić się również dezorientacja, jak i trudności z utrzymaniem koncentracji.
Problemy z oddychaniem również mogą być objawem niedoboru żelaza, zwłaszcza gdy w grę wchodzi wysiłek fizyczny. Jest ono bardzo istotne dla transportowania tlenu do komórek, a jego niski poziom może ten proces zaburzać.
Naturalne żelazo – w jakich produktach go szukać?
Według Światowej Organizacji Zdrowia żelazo i jego niedobór odpowiadają za niedokrwistość u ok. 30% światowej populacji. Warto więc włączyć do swojej zróżnicowanej diety produkty bogate w ten pierwiastek. Co ważne, występuje ono w dwóch postaciach – hemowej i niehemowej. W pierwszym przypadku mowa o żelazie, które znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego, a drugim – roślinnego.
Warto włączyć do swojego jadłospisu takie produkty jak m.in. wątróbka, mięso czerwone, drób, jaja, ryby i owoce morza. Oprócz składników pochodzenia zwierzęcego, szukaj go również w roślinach strączkowych, szpinaku i ciemnozielonych warzywach liściastych, pełnoziarnistych produktach zbożowych, czy też tofu.
Jeśli chcesz włączyć do swojej rutyny suplement diety z żelazem, stawiaj na te wysokiej jakości. Unikalne źródło żelaza pochodzącego z naturalnych preparatów pozwala zadbać o jego poziom. Dobrym rozwiązaniem może być np. żelazo w płynie, które jest bardzo dobrze przyswajalne. Pamiętaj o tym, że przyjmowanie suplementów powinno odbywać się pod nadzorem lekarza, gdyż nadmiar żelaza może być równie groźny jak jego niedobór. Wybierając preparaty zwracaj szczególną uwagę na to, aby unikać takich składników jak m.in. sole magnezowe kwasów tłuszczowych. Aby zwiększyć poziom hemoglobiny, naturalne pochodzenie żelaza jest na wagę złota.
